21 Temmuz 2017 tarihinde bir haber sitesinde yer alan “Bartın’da kalitesiz demir varmı?”, “İtalya’dan kalitesiz demir geldi” başlıklarıyla çıkan haberlere ilişkin, Kamuoyunu doğru bilgilendirme adına açıklama yapma zarureti doğmuştur.
Bakanlığımızın (Yapı İşleri Genel Müdürlüğü) tarafından “İthal Donatı Çeliği” konulu 29/06/2017 tarihli yazısında;
İtalya'dan ithal edilerek getirilen betonarme çelik donatısı ürününün işaretleme ve belgesi bulunmadığı yönündeki Türkiye Çelik Üreticileri Derneği’nin 08.06.2017 tarihindeki Bakanlığımıza yazılı bildirimi üzerine, konunun "Yapı Malzemelerinin İthalat Denetimi Tebliği" (Ürün Güvenliği ve Denetimi:2017/14) kapsamında değerlendirilmek üzere, ithalatta ürün güvenliği denetimlerinden sorumlu Ekonomi Bakanlığı’na (Ürün Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürlüğü) iletildiği, bilahare Türkiye Çelik Üreticileri Derneği’nin 09.06.2017 tarihli yazısı ile söz konusu standart dışı malzemelerin yurt içinde dolaşıma girdiğinin ifade edilmesi üzerine de bahse konu malzemelerin Piyasa Gözetimi ve Denetimi kapsamında dağıtıcılarda denetlenerek, tespit edilmesi durumunda 4703 Sayılı Kanuna göre işlem yapılmasının Bakanlığımızın (Mesleki Hizmetler Genel Müdürlüğü) 09.06.2017 tarihli yazısı ile ilgili Valiliklere (Çevre ve Şehircilik İl Müdürlükleri) bildirildiği, bu defa İzmir Aliağa Egeçelik, Diliskelesi Yılport-Efeport, İskenderun Yazıcı ve Zonguldak Limanları'na getirildiği ifade edilen söz konusu malzemenin TS 708 standardına uygun olmadığının ve inşaatlarda kullanılmasına izin verilmemesinin Türkiye Çelik Üreticileri Derneği’nin 12.06.2017 tarihli yazısı ile talep edildiği belirtilerek,
Konuya ilişkin olarak; 4708 sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanun'un "Yapı Denetim Kuruluşları ve Görevleri" başlıklı 2.maddesinin (d) bendinde "Yapım işlerinde kullanılan malzemeler ile imalatın proje, teknik şartname ve standartlara uygunluğunu kontrol etmek ve sonuçlarını belgelendirmek, malzemeler ve imalatla ilgili deneyleri yaptırmak ", (e) bendinde "Yapılan tüm denetim hizmetlerine ilişkin belgelerin bir nüshasını ilgili idareye vermek, denetimleri sırasında yapıda kullanılan malzeme ve imalatın teknik şartname ve standartlara aykırı olduklarını belirledikleri takdirde, durumu bir rapor ile ilgili idareye ve il sanayi ve/veya ticaret müdürlüklerine bildirmek " ve (ı) bendinde "Zemin, malzeme ve imalata ilişkin deneyleri, şartname ve standartlara uygun olarak laboratuvarlarda yaptırmak” hükümleri,
Yapı Denetimi Uygulama Yönetmeliği'nin "Yapı Denetim Kuruluşunun Görev ve Sorumlulukları" başlıklı 5.maddesinin dördüncü fıkrasının (c) bendinde "Denetimini üstlendiği işin projesine göre gerekli olan yapım tekniklerini göz önüne alarak, işin gerektirdiği malzeme ve bu malzeme ile ilgili imalatın, Bakanlıkça izin belgesi verilen özel veya kamu kuruluşlarına ait laboratuvarlarda muayene ve deneylerini yaptırarak, sonuçların standart ve şartnamelere uygun olup olmadığını kontrol eder", (d) bendinde "(c) ve (ç) bentlerinde sayılan muayene ve deney sonuçları, ilgili standartların ve şartnamelerin öngördüğü değerlerde ise bu sonuçlara ilişkin raporları, o imalatı içeren hakediş ekinde ilgili idareye verir. Aksi hâlde, bu raporları laboratuvarda düzenlenme tarihinden itibaren üç iş günü içinde ilgili idareye vererek, hatalı imalatlar uygun hale getirilinceye kadar yapıdaki imalatın durdurulmasını sağlar." ve (h) bendinde "Yapım işlerinde kullanılacak malzemelerin ilgili teknik şartnamelere ve standartlara aykırı oldukları belirlendiğinde, bunların imalatta kullanılmasına izin vermez ve bu durumu bir rapor ile ilgili idareye ve malzeme denetimi ile ilgili kuruluşlara bildirir" hükümleri bulunmaktadır.” Denilerek,
Konuyla ilgili tüm yazışmalar Bakanlığımız tarafından 81 İl Valiliği’ne (Çevre ve Şehircilik İl Müdürlükleri) gönderilerek, söz konusu hususa yönelik olarak, uygulamaların yukarıda belirtilen hükümler doğrultusunda gerçekleştirilmesinin sağlanması için, bahsi geçen Bakanlığımız yazısının İlimiz dâhilindeki yapı denetim kuruluşlarına, yapı ruhsatı düzenleyen tüm kurumlara, il yapı denetim komisyonlarının asil ve yedek üyelerine, Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüklerinde yapı denetimi konusunda görev yapan ilgili personele imza karşılığı tebliğ edilmesi, ayrıca Müdürlüğümüzce ivedilikle yapılan şantiye denetimlerinde bu durumun dikkate alınması talimatı verilmiştir.
Bakanlığımızın çok ivedi şeklindeki talimatı üzerine; Müdürlüğümüzce 4 Temmuz tarihli yazımızla; İlimiz dâhilindeki yapı denetim kuruluşları, yapı ruhsatı düzenleyen tüm kurumlar bahsi geçen güvensiz İthal Donatı Çeliğinin kullanımının önlenmesi ve denetiminin yapılması hususunda uyarı yapılmış olup, ayrıca tarafımızdan şantiye ve ürün stok sahalarında yapılan denetimlerde halihazırda bahsi geçen güvensiz ürüne rastlanılmamıştır. Bartın Gümrük Müdürlüğü’nden alınan bilgiyle Bartın Limanından güvensiz ürünün giriş yapmadığı belirtilmiş olup, kolluk kuvvetleriyle koordineli yapılan denetimlerle de ürünün İlimize girişine izin verilmeyecektir. Denetimlerimizde güvensiz İthal Donatı Çeliğinin tespit edilmesi halinde 4703 Sayılı Kanun ile 4708 sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanun kapsamında idari yaptırımlar uygulanacaktır.
Bu bağlamda; “İtalya’dan kalitesiz demir geldi” haber metni incelendiğinde, İtalya’dan 22 bin 500 ton sertifikasız, bekletilmiş ve paslanmış demirin çeşitli limanlara indirildiğinden bahsederken İlimiz içinse aynı demirden 50 bin ton demirin inşaatlarda kullanıldığı bahsinin rakamsal tutarsızlıklardan anlaşılacağı üzere bilgi ve belgeye dayalı olmadığı, mesnetten yoksun olduğu anlaşılmaktadır.
Sonuç olarak; Bartın Limanına bahsi geçen güvensiz ürünün girişi yapılmamış olup, yapılan denetimlerimizde de kalitesiz ithal donatı çeliğine rastlanmamıştır. Ayrıca Türkiye Çelik Üreticileri Derneği tarafından 09/06/2017 tarihli yazı ekinde Liman Bilgileri ile Güvensiz Ürün Miktarı aşağıda bulunan tablo şeklinde Bakanlığımıza bildirilmiştir.
Kamuoyuna saygıyla duyurulur. 25/07/2017
Ali ÖZCAN Çevre ve Şehircilik İl Müdürü
