2018 Yılı Kurban Hizmetlerinin Uygulanmasına Dair Tebliğ Resmi Gazetenin 19 Haziran 2018 tarihli ve 30453 sayılı sayısında yayımlanarak yürürlüğe girmişti. Kurban hizmetlerinin dini hükümlere, sağlık ve çevre şartlarına uygun olarak icrası konusunda yapılacak çalışmalarla ilgili olarak yayımlanan söz konusu tebliğ hükümlerinin hassasiyetle yerine getirilmesi önem arz etmektedir. Bu kapsamda Kurban Bayramı süresince kurban satış ve kesim yerlerinde çevre kirliliğine sebep olabilecek faaliyetlerin kontrol altına alınarak toplum ve çevre sağlığının olumsuz yönde etkilenmemesi için tedbirler alındı. Denetim ekipleri ve İlimizde oluşturulan komisyon üyeleri ile birlikte Kurban Bayramı boyunca satış ve kesim yerlerinde denetim yapılacak. Vatandaşlarımızın da bu konuda duyarlı olmasını gerekiyor. Kapı önlerinde kurban kesip çevreyi kirletenleri ALO 153 Zabıta hattı ile ALO 181 Çevre ve Şehircilik hattına bildirmelidirler.
Kurban satışı ve kesimi, ilgili belediye tarafından gerekli alt ve üst yapının tesis edildiği veya ettirildiği yerlerde yapılacak. Kurban atık ve artıkları belediyeler tarafından toplanacak.
Tebliğe Göre;
Kurban satışı ve kesimi yapılacak yerlerin fiziksel özellikleri ve uyulması gereken kurallar
MADDE 15 – (1) Mevcut hayvan pazarları ve borsaların dışında Komisyonlarca şehrin nüfus yoğunluğu dikkate alınarak şehirlerin ana girişlerinde ve uygun diğer alanlarında kurban satış yerleri belirlenir. Hayvanların şehir merkezlerine girişlerine ve bu satış yerlerinin dışında diğer yerlerde satışına müsaade edilmez.
(2) Su, elektrik, kanalizasyon veya foseptik çukuru ve benzeri alt yapısı olan yerler hazırlanır.
(3) Kesim yerinin tabanı beton, beton asfalt ve benzeri sızdırmaz malzemeden olur.
(4) Kurban satış ve kesim yerlerinde, su, tuvalet, kapalı oturma yeri ve benzeri sosyal ihtiyaçların karşılanacağı yerler ile hayvanların taşındıkları araçlara bindirilmesine ve araçlardan indirilmesine uygun rampalar yapılır.
(5) Hayvanlar, zemini temiz ve kuru, etrafı ve üstü kapalı mahallerde, büyükbaş hayvanlar uzun ipli yular ile muhafaza edilir ve nakilleri sırasında yeteri kadar tecrübeli eleman bulundurulur.
(6) Kesim yeri için, tazyikli suyla yıkama imkanına sahip, zeminde gerekli ızgara sistemi bulunan mekanlar seçilir, atık sular çevreye bırakılmaz, yeterli miktarda aydınlatma ve havalandırma sağlanır.
(7) Hayvan dışkıları ve benzeri atıklar sızdırmaz, dayanıklı, yüksek yoğunluklu polietilen siyah torbalara 2/3 oranında konulur, gerektiğinde ikinci torba kullanılır, ağzı iyice bağlanır ve sızdırmaz kapalı özel atık taşıma kamyonları ile belediye tarafından düzenli olarak bertaraf edilir.
(8) Satış yerlerinin temizlenmesi ve atıkların alınması belediyelerce her gün yapılır.
(9) Belediyeler bayram öncesi ve süresince satış yerlerinde, bayram süresince kesim yerlerinde temizlik ve denetim birimlerinden yeterli sayıda eleman bulundurur.
(10) Satış noktalarında hayvan atıkları dışındaki atıklar da aynı şekilde biriktirilerek en kısa sürede belediyelerce düzenli olarak bertaraf edilmek üzere alınır.
(11) Belediyeler kurban satış ve kesim yerlerinde yeterli miktarda atık taşıma aracı ve konteyner bulundurur.
(12) Belediyeler atık konteynerleri dolmadan ve toplanan atıkları sıkıştırmadan bertaraf alanına ulaştırır.
(13) Belediyeler kurban satış ve kesim yerlerinde hayvanları tartmak için kantar bulundurur.
(14) Kullanılacak tüm makine ve ekipman ile çalışanların temizlik ve dezenfeksiyonu yaptırılır. Yeterli miktar ve basınçta ve içilebilir nitelikte kullanma suyu bulundurulur.
(15) Biriken gübre, çöp ve sakatat ile diğer atıklar çevreye zarar vermeyecek şekilde üstü kapalı bir mahalde toplanır ve daha sonra hijyenik şartlara uygun olarak izale, bertaraf ve tahliyesi sağlanır. Kesim sonrası ortaya çıkan kan, tank veya benzeri sızdırmaz bir yerde toplanır ve uygun bir şekilde bertaraf edilir. Gübre birikimi için özel bir yer ayrılır. Hastalıklı organlar ile karkaslar en az iki metre derinliğinde çukurlara gömülüp üzeri kireçle örtülür veya uygun bir yerde yakılarak imha edilir. İmha işleminin, yakma suretiyle yapılması durumunda ilgili mevzuat hükümlerine uyulur.
Etrafı kapatılmış özel mülk veya bahçesinde kurban keseceklerin uyması gereken kurallar
MADDE 16 – (1) Kesim yeri beton, beton asfalt ve benzeri sızdırmaz malzemeden olur, çıkan kanın toprağa dağılmasını önlemek üzere hemen toprakla kapatılır, gerektiğinde kireçlenir.
(2) Kurbandan çıkan kullanılmayacak olan işkembe ve diğer benzeri atıklar sızdırmaz, dayanıklı yüksek yoğunluklu polietilen siyah torbalara 2/3 oranında konulur, gerektiğinde ikinci torba kullanılır, ağzı iyice kapatılıp bağlanır ve bayram süresince düzenli olarak hizmet verecek olan belediye temizlik ekiplerine teslim edilir. Bu hizmetlerin verilmediği yerlerde bahsedilen atıklar ve var ise hastalıklı bölümler kesim yapanlar tarafından en az iki metre derinliğinde çukura gömülür.
(3) Kesim sonunda kesim mahalli kanlı ve kirlenmiş bir durumda bırakılmaz, kan izi kalmayacak şekilde temizlenir, gerektiğinde kireçlenir.
(4) Kurban derilerinin taşınması esnasında kan sızmalarına ve çevre kirliliğine neden olunmaması yönünde tedbir alınır.
Belediyelerin yükümlülükleri
MADDE 17 – (1) Bayram öncesi ve bayram süresince belediyeler, kurban satışı ve kurban kesimi yapılacak yerlerde 15 inci maddede belirtilen çevre kirliliğine neden olunmaması için dikkat edilmesi gereken hususlar ile denetim esaslarına ilişkin hazırlanan 14 üncü maddede belirtilen yönetim planı çerçevesinde yeterli sayıda temizlik ekiplerini, araçlarıyla birlikte düzenli olarak çalışır halde tutarlar. Bayram süresince temizlik elemanı ve atık toplama aracı sayısı arttırılır.
(2) Satış ve kesim yerlerinden kaçan büyükbaş hayvanların yakalanması için yakalama ekipleri oluşturulur.
Denetim işlemleri
MADDE 18 – (1) Kurban hizmetlerinin denetlenmesi Kurul ve Komisyon üyesi kurum ve kuruluşlar ile kolluk kuvvetlerince yapılır.
(2) Bayram öncesi ve bayram süresince zabıta birimlerince aralıksız denetim yapılır.
(3) Kurbanlık hayvanların yüklenmesi ve sevkleri sırasında ve hayvan kesimi/satışı yapılan yerlerde, Komisyon üyesi kurum ve kuruluşlar ile kolluk kuvvetlerince “Kontrol Listesi” Ek-3 çerçevesinde denetimler gerçekleştirilir, denetimlere ait kontrol listeleri dosyasında muhafaza edilir.
Cezai hükümler
MADDE 19 – (1) İlgili mevzuat ve Kurul/Komisyon Kararlarına aykırı hareket edenler hakkında aşağıdaki cezai işlemler uygulanır:
a) Kurban satış ve kurban kesim yerlerinde; Karar, Yönetmelik, Tebliğ, Kurul, Komisyon Kararları ve 2872 sayılı Çevre Kanunu hükümleri kapsamında çevre kirliliğinin önlenmesi için dikkat edilmesi gereken hususlar ve denetim esaslarına ilişkin hazırlanan yönetim planı çerçevesinde denetim yapılır. 2872 sayılı Çevre Kanununun 8 inci maddesinde yer alan hususlara aykırı hareket edenlerden;
1) Park, bahçe, cadde, sokak, bina önleri, meydan gibi umuma açık ve kurban satış ile kesimine uygun olmayan yerlerde bu tür faaliyetlerde bulunanlar ile kesime uygun alanlarda gerekli önlemleri almayanlara Çevre Kanununun 20 nci maddesinin (s) bendi gereğince, 232 TL,
2) Kurban kesim yerlerinde gerekli yasaklara uymayan ve önlem almadan kurban atıklarını toprağa veren tesislere ise Çevre Kanununun 20 nci maddesinin (j) bendi gereğince toplu kesimler için 58.351 TL, bu fiilin konutlarda işlenmesi halinde 1.450 TL cezai işlem aynı Kanunun 24 üncü maddesi kapsamında uygulanır.
b) Cadde, sokak ve parkları kurban kesim yeri olarak kullananlar ile kurban kesiminden sonra kan, atık ve iç organları sokak, cadde ve parklarda bırakanlara, yetkili birimlerce gerekli yasal yaptırımlar uygulanır.
Ali ÖZCAN
Çevre ve Şehircilik İl Müdürü
